Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni görev döneminde Rusya Devlet Başkanı Putin İlk kez yüz yüze görüştü. Yaklaşık bir yıl önce Astana’da bir araya gelen iki cumhurbaşkanının görüşmesi dünyanın yakından takip ettiği bir görüşme oldu. Toplantıdan önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’ınToplantı, Rusya Devlet Başkanı’nı tahıl koridoru anlaşmasına geri dönmeye zorlayabileceği yönündeki yorumlar nedeniyle Batılı ülkeler tarafından da yakından takip edildi.
Toplantının ardından iki cumhurbaşkanı kamera karşısına geçti. tahıl koridoruna dönüş Buluştuklarını duyurdu. Bu toplantının ardından Rusya Devlet Başkanı Putin, kendilerine verilen sözlerin tutulması halinde tahıl koridoru anlaşmasına geri dönülebileceğini bir kez daha duyurdu.
İki cumhurbaşkanı arasındaki görüşmede, tahıl koridoru dışında ikili ticaretin geliştirilmesi ve yerel para birimleriyle ticaretin geliştirilmesi için atılabilecek adımlar da değerlendirildi. ikili ticaret hacmi69 milyar dolara ulaştığına dikkat çekilen açıklamalarda, bu miktarın artırılması için atılacak adımların da değerlendirildiği vurgulandı.
‘Türkiye’nin ana gündemi tahıl koridoruydu’
Dış Politika Uzmanı Ferit Temur, iki cumhurbaşkanının Sputnik’e yaptıkları görüşmenin ardından yaptığı açıklamayı şöyle değerlendirdi:
‘Türkiye’nin potansiyel Rus yatırımlarına odaklanması çok daha anlamlı olur’
Temur, tahıl koridoru anlaşmasında iki ülke arasındaki ticari potansiyelin daha değerli olduğunu savunuyor. “Tahıl koridorundan çok daha değerli ve Türkiye ekonomisiİçinde bulunulan güçlü sürece katkı sağlayacak daha fazla ikili düzeyde gündem konusu geliştirilebilirdi. Rus şirketleri ve yatırımcılar Türkiye’nin dünyanın önemli bir kısmından izole olduğu böylesi bir konjonktürde, Türkiye’nin ortak üretime dayalı uzun vadeli ekonomik yatırımlar için potansiyel Rus yatırımlarına odaklanması çok daha anlamlı olacaktır. Ancak Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana ne yazık ki Türkiye ciddi Rus yatırımlarını çekebilecek bir dizi politika geliştiremedi. Ülkemize kendiliğinden gelen küçük ve orta ölçekli firmalar Rus girişimciler“Büyük ölçüde Türk bankalarının olumsuz tutumu nedeniyle burayı terk ettiler.”değerlendirmesini yaptı.
‘Fırsatları çok kaçırıyoruz’
Rusya ile Türkiye arasında teorik iş birliği fırsatları olmasına rağmen bunların sektörel bazda değerlendirilmesinin mümkün olmadığına işaret eden Dr. Dış Politika Uzmanı Temur “Kuşkusuz her ne kadar böylesine tarihi bir fırsatı doğru değerlendiremesek de, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rus mevkidaşı ile yapacağı ikili görüşmeler öncesinde Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nın daha gerçekçi, sonuç odaklı hazırlıklar yapmadığı anlaşılmaktadır. Bölgesel ve ülke uzmanlığı konusunda anlayış eksikliği Türkiye Dışişleri Bakanlığı Ne yazık ki örgütsel yapısı, uzun süredir, bölgesel ve küresel zorluklar ve fırsatlar sarmalında Türkiye’nin çok boyutlu ve derinlemesine bir politika geliştirmesinin önünde engel teşkil ediyor. Dolayısıyla Rusya ile teorik olarak çok büyük işbirliği fırsatları olmasına rağmen, bunları sektörel bazda analiz edebilecek ve siyasi karar alma mekanizmasını buna göre yönlendirebilecek yetişmiş insan kaynağı ve kurumsal yapılara sahip olmadığımız için ne yazık ki fırsatları büyük ölçüde kaçırıyoruz. ”İfadelerini kullandı.
‘Ruble ve TL ile ticarete yönelik tedbir alınmalı’
Ferit Temur, iki cumhurbaşkanının görüşmesinde gündeme getirilen ticaretin yerel para birimleriyle geliştirilmesinin değerine de değindi. “İki ülke ikili görüşmelere devam edecek” merkez bankası Yöneticilerin katıldığını da belirtmek gerekiyor. Çünkü Batı yaptırımları kapsamında Türk-Rus ikili ticari ilişkileri Gelişiminin önündeki bir diğer engel ise bankacılık şubesidir. Ortak ulusal para birimleri olan ruble ve Türk lirası ile ticaretin önünün açılması için hızlı çözümlerin hayata geçirilmesi gerekiyor. Umarım bu konuda işbirliği sağlanır ve hızlı adımlar atılır. Yeniden müzakerelere Sayın Kirill Dmitriev, Rusya Doğrudan Yatırım Fonu Lideri Katılımının, Rus tarafının Türkiye’nin sunabileceği diğer olası yatırım fırsatlarına olan ilgisini göstermesi açısından da aynı şekilde değerli olduğuna inanıyorum. “Son dönemde doğrudan yabancı yatırımlarda Körfez’e ağırlık veren Türkiye’nin, yatırımları çeşitlendirerek Rusya seçeneğini değerlendirmesinin faydalı olacağını düşünüyorum.”söz konusu.
‘Doğalgaz santral projesi Türkiye için stratejik bir kazançtır’
Temur, iki liderin gündeminde olan doğalgaz merkezi projesiyle ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
